Welke Protheses heb ik Allemaal Gehad.

De verschillende protheses voor steeds veranderde fasen in mijn revalidatie.

Door de poten het bos 
niet meer zien.
(foto: Gerard Schoutsen)


Het eerste model: de kachelpijp.

Wegens stompproblemen na mijn amputatie kon ik geen onderbeenprothese dragen. De revalidatiearts besloot om me een interim-prothese aan te meten.
Zou ik in de lange periode, dat de ontstekingen aan de stomp behandeld werden, toch kunnen lopen.
De prothese steunde af net onder de knie (condille) en klemvast om het bovenbeen. De stomp zat er dus zonder drukcontact in.
Met 3 skisluitingen kon ik de bovenkant strak om mijn bovenbeen trekken.
Helaas heb ik geen foto van de kachelpijp maar het was een lomp en zwaar ding en de knie was niet buigbaar. Problemen dus met zitten in de auto of op een stoel.
Ik kon er goed op lopen en zelfs balanceren op dit been was mogelijk.
Alles bij elkaar heb ik zo'n half jaar zo gelopen, goede zet van de revalidatiearts. Aandachtspunt is een hierdoor verkeerd aangeleerde loopbeweging. Het vooruit zwaaien van de prothese moet vanwege de stijve knee vanuit de heup of zijwaarts gebeuren. Deze fout moet er later weer uitgehaald worden als ik met een beweegbare knie ga lopen.

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB, klemming op de condille en om bovenbeen.
  • Liner: katoenen stompkousjes, naar mate van ruimte 1 tot 3
  • Binnenkoker: Polyfoam met nylon kousje er omheen.
  • Buitenkoker: Versterkt gips, met skisluitingen.
  • Verbinding met de voet: Titanium buis met verstelbare piramide aan bovenzijde.
  • Voet: Blatchfort Multiflex voet.
  • Schoen: Licht model sportschoen.


Eerste echte prothese.

Het tweede verbeterde model pootNadat de ontstekingen doeltreffend waren bestreden, kon ik een "echte" prothese gaan dragen.
Zou ik dus mijn knie kunnen buigen en na leren lopen misschien kunnen gaan sporten.
Qua liner ben ik later van katoenen kousjes overgestapt op een Otto Bock Derma Seal Gel Liner. Gaf goede massage aan de verkleefde huiddelen, hoewel dat wel pijnlijk liep.
Ik heb zo'n half jaar op deze prothese gelopen en dat ging redelijk. Hoewel door vormverandering van de stomp steeds meer problemen met de passing ontstonden.

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB en klemming op de condille.
  • Liner: katoenen stompkousjes, naar ruimte 1 tot 3. Later Otto Bock Derma Seal Gel Liner.
  • Binnenkoker: polyfoam met nylon kousje er omheen.
  • Buitenkoker: kunsthars, klemming rond de knie.
  • Verbinding met de voet: titanium buis met verstelbare piramide aan bovenzijde.
  • Voet: Blatchfort Multiflex voet.
  • Schoen: licht model sportschoen.
  • Cosmese (cosmetische afwerking): geen.


Model Harley-Davidson.

Poot met H-D Taz printVanwege passingproblemen werd een nieuw model prothese ontworpen.
Er werd overgegaan op een lagere koker, met vacuümmanchet om de knie om de prothese aan het been vast te houden. In combinatie met een ventiel in de buis.
In het kunsthars van de buitenkoker werd door de OIM De Kastanjehof speciaal voor mij een Harley-Davidson T-shirt gegoten om de prothese met een H-D plaatje beter te laten lopen.
Een eenvoudig model voet zonder energieteruggave, demping of vering. Alleen bedoeld voor lagere (bejaarde) activiteiten niveaus.

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB en vacuümophanging.
  • Liner: Ossur ComfortPlus siliconenliner 6 m/m dikte, met stompkousjes al naar gelang de ruimte.
  • Binnenkoker: polyfoam met nylon kousje er omheen.
  • Buitenkoker: kunsthars, KBM klemming rond de knie; afsluiting door vacuümmanchet om het bovenbeen en vacuümventiel.
  • Verbinding met de voet: titanium buis met verstelbare piramide aan bovenzijde.
  • Voet: Blatchfort Multiflex voet.
  • Schoen: licht model sportschoen.
  • Cosmese: geen.


De Icex koker met Ceterus.

Dit 
moest het helemaal zijn: superpoot.Eenmaal stomp dicht en de verklevingen weggemasseerd en geopereerd, was de tijd rijp voor "serieuzer" werk.
De leverancier van Össur-producten wilde de Icex koker demonstreren en vroeg mij als proef"Co"nijn.
De Icex koker heeft een full-contact passing over het gehele stompoppervlak, zonder echte afsteunpunten. Er is geen binnenkoker.
Met een drukpomp wordt een koolstofvezel kous om de stomp heen geperst, die in 5 minuten uithardt. Totale vorming, passing, en afwerking van de koker duurt zo'n 2 uurtjes.
Daarna afstelling van buis en voet en er kan gelopen worden.

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: op het gehele stompoppervlak (full-contact)en vacuümophanging.
  • Liner: Össur Sportliner met uitschroefbare penverbinding, eventueel speciale kousjes van verschillende dikte al naar gelang de ruimte.
  • Binnenkoker: geen.
  • Buitenkoker: kunsthars; penverbinding of vacuümsleeve om knie en bovenbeen; vacuümventiel.
  • Verbinding met de voet: direct aan de voet vast.
  • Voet: Össur Ceterus FlexFoot met radiale en laterale demping en energy-storing.
  • Schoen: licht model sportschoen, licht model combatlaars.
  • Cosmese: geen.


Fast Foot: Ceterus Flex Foot.

De 
Ceterus Flex Foot Toen de weg naar een actieve prothese vrij leek, was de belangrijkste keuze het soort voet, dat ik wilde dragen.
Zoeken en lezen op internet bracht me bij de FlexFoot modellen van Össur.
Samen met anderen (College Parks, Freedom Inn., Otto Bock etc.) heeft deze leverancier een groot assortiment prothesevoeten. Mijn keus was een breed inzetbare voet met hoog comfort. Nou, die was er: de VSP FlexFoot.
Toen mijn prothesemaker Martin Mulder van OIM "De Kastanjehof" informatie aanvroeg, bleek er een nog recenter model te zijn van Össur: de Ceterus FlexFoot. Nieuw op de markt!

De specificaties waren fantastisch en de aanvraag naar de Ziektekostenverzekering ging de deur uit.
Omdat het een duur model betrof, deden ze moeilijk over vergoeding. Overredingskracht van Martin, samen met motivatieomschrijving van revalidatiearts Klaas Vlaanderen, deden hen toch toestemmen. Er werd een passing gepland, waarbij ik de complete prothese, Icex koker met voet, tegelijk aangemeten zou krijgen.

Ceterus met handpompje

Het loopvlak van de Ceterus voet bestaat uit twee J-vormige veren van koolstofvezel. De voorste, de "teenkant" is het langste en in twee delen gespleten.
Aan de achterzijde, de "hielzijde" is een kortere koolstof veer onder de voorste bevestigd. Verhouding in stugheid tussen de beide veren, dus het veerkrachtverschil tussen hiel en teen is variabel door verschillende wiggen. Zo'n wig wordt tussen de hielveer geplaatst om de verende weerstand te veranderen.
In de voet is een luchtcilinder gebouwd die schokvorming dempt, veroorzaakt door de gewichtsverplaatsing op de prothesevoet bij het stappen.

Je kunt kiezen voor een geringe demping bij normale tred tot een sterke demping bij b.v. joggen en andere sporten. De luchtdruk in de dempingcilinder kan traploos worden aangepast worden met een handpompje (wordt los bijgeleverd).
De voet heeft een aparte rotatiedemper: de opvallende blauwe bal.
Zodra het lichaamsgewicht op de prothesevoet rust, zorgt deze rotatiedemping ervoor dat bij draaien van de heup de stomp zo min mogelijk in de prothesekoker draait, maar in plaats hiervan in de rotatiedemper.
Denkwijze achter de gehele protheseopbouw: speling en wrijving tussen huid van de stomp en de rest van de prothese zoveel mogelijk te voorkomen.


De combinatie.
Mijn (niet zo) dagelijkse H-D pootOmdat ik in de Icex koker problemen kreeg met het stuklopen van de stomp, werd de voorgaande Harley-Davidson koker op de Ceterus voet gemonteerd.
Op dit systeem heb ik tot half 2003 gelopen. Helaas ging de stomp zo vaak stuk, dat de wond voorop mijn scheenbeen niet meer wilde genezen. Toen kon ik de prothese eigenlijk niet meer aan.
Het gehele systeem is zwaar en daarom krijg ik binnnen een korte tijd en afstand lopen al de kramp in stomp en bovenbeenspieren: de claudicatio verschijnselen.

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB en vacuümophanging.
  • Liner: Össur ComfortPlus siliconenliner 6 m/m dikte, met eventueel stompkousjes al naar gelang de ruimte.
  • Binnenkoker: polyfoam met nylon kousje er omheen.
  • Buitenkoker: kunsthars, met vacuümsleeve om de knie; vacuümventiel.
  • Verbinding met de voet: direct aan de voet vast.
  • Voet: Össur Ceterus FlexFoot met radiale en laterale demping en energy-storing.
  • Schoen: licht model sportschoen, licht model combatlaars.
  • Cosmese: geen.




Na 5 maanden wachten: de "Seal-In Liner".
Nieuwe H-D pootNa de stompreconstructie duurde het door complicaties nog 5 maanden voordat ik weer een prothese kon dragen. Gekozen werd voor de nieuwe Össur liner die zelfvoor een vacuüm ophanging zorgde direct in de koker. Een kniemanchet is hiermee overbodig. Is lichter en geeft meer vrijheid bij het buigen van de knie. Bij de OIM Kastanjehof zorgde Martin Mulder weer voor een speciale H-D designkoker.

FlexFoot Modular III

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB en vacuümophanging.
  • Liner: Össur Dermo Seal-In siliconenliner 3 m/m dikte, eventueel met aangepaste stompkousjes bij te veel ruimte.
  • Binnenkoker: geen.
  • Buitenkoker: kunsthars met H-D embleem, geen kniesleeve: vacuüm ophanging door de speciale liner; vacuüm uitstootventiel.
  • Verbinding met de voet: koker zit direct aan de voet vast.
  • Voet: Össur FlexFoot model Modular III.
  • Schoen: licht model sportschoen.
  • Cosmese: geen.



Te veel ruimte met de Seal In liner.

Door meer beweging kan het spiervolume in de stomp toenemen terwijl de prothesekoker eigenlijk is gemaakt op het moment dat ik al een half jaar niets meer met mijn been had gedaan.
Dat betekent, dat op sommige plekken de passing strakker wordt (bij de knieholte), terwijl onder aan de stomp juist meer ruimte komt omdat het vocht door bewegen beter wordt afgevoerd.

Door de koker iets aan te passen bij de knie kan het eerste probleem geprobeerd opgelost worden.
De ruimte die in de koker onstaat door het slinken van de stomp wordt opgevuld met katoenen kousjes.
Belangrijk is, aangezien de rubberen afsluitrand altijd vrij tegen de kokerwand moet zitten, dat deze vrijgelaten moet worden.
Dit heb ik opgelost door een stompkous, die ik onder de rubberen rand van de siliconenliner naar boven laat lopen; en een klein stompkousje aan de onderkant.
Je kunt dit zelf maken door een katoenen stompkous in 2-en te knippen.
Tegenwoordig heeft Össur de bovenste kous in verschillende dikten in het assortiment. Deze werkt goed omdat de randen niet omkrullen.
Het onderste stukje moet je zelf maken, maar sinds kort is er nog een andere oplossing om de ruimte in het onderste vacuüm gedeelte op te vullen
Door een dunne polymeer schijf op de bodem van de koker te leggen ben je ook van dit teveel aan ruimte af.
Dit heb ik nu sinds enige tijd uitgeprobeerd en bevalt goed.

Voor degenen die met het ruimteprobleem kampen, hieronder wat plaatjes om mijn verhaal met de opvulkousjes te verduidelijken:

stompkous oner de liner

De ruimte boven de rubberen afsluitring van de "Seal-In" vacuüm siliconenliner wordt opgevuld met de speciaal door Össur gemaakte stompkous, dikte #3.
De rubberen rand wordt over de stompkous heengevouwen zodat de rand vrijligt.
stompkous oner de liner

Onder de rubberen rand wordt de ruimte opgevuld met een klein kousje, afgeknipt van een gewone katoenen stompkous. Dit kleine stukje kous loopt maar tot de rubberen rand zodat deze vrijblijft.
Ook is het mogelijk om een dunne polymeer schijf op de bodem van de koker te leggen.




CAD/CAM Prothese.

Nieuwe prothese met siliconen stomphoes en verende Flexvoet Puur uit chagrijn heb ik maandenlang mijn prothese niet willen dragen ommdat mijn stomp steeds op een stukje littekenweefsel kapot ging.
Toen kreeg ik een aanbod om bij Össur als proefmodel volgens een laser-opmeetmethode een nieuwe koker aangemeten te krijgen. Heel mooi... doen toch?
Het werd een koker die over het gehele stomp oppervlak draagt: z.g. "full contact" of TSB (Total Surface Bearing). Liner bleef dezelfde Iceross Dermo Seal met Seal-in ophanging.
Speciaal is de methode die toegepast is om mijn probleem van een "naar onder toe dikker wordende" stomp op te lossen.
Om in mijn koker te kunnen stappen moet deze eigenlijk te wijd worden gemaakt voor mijn knie. Die zal altijd los in de koker blijven zitten.
Dit teveel aan speling geeft grote kans op druk- en wrijvingskrachten, waardoor het stompoppervlak stuk kan gaan. Voor mij zeer ongunstig, dus!
Door een losse opvulmanchet rond de knie te maken, heb ik een zeer starre opsluiting van de stomp gekregen... heb ik nog nooit zo gehad! Lijkt me een heel logisch verhaal.
Na 5 weken lopen bevalt het systeem erg goed en het ziet er naar uit dat dit werkt! Hopelijk....

speciale (blauwe) vulmanchet om de knie te fixeren

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: full contact en vacuümophanging.
  • Liner: Össur Dermo Seal-In siliconenliner 3 m/m dikte, eventueel met aangepaste stompkousjes bij te veel ruimte.
  • Binnenkoker: taps toelopende opvulmanchet tussen knie en buitenkoker.
  • Buitenkoker: thermoplasisch met koolstofvezel versterking, geen kniesleeve: vacuüm ophanging door de speciale liner; vacuüm uitstootventiel.
  • Verbinding met de voet: koker zit direct aan de voet vast.
  • Voet: Össur FlexFoot model Modular III.
  • Schoen: licht model sportschoen.
  • Cosmese:geen.



Hybride PTB/TSB Prothese.

Nieuwe prothese met siliconen stomphoes en verende Flexvoet De meest succesvolle prothese uit mijn carriere als stelt-loper begon eind 2005 aan het eind van zijn latijn te komen. Gebarsten, gescheurd en uitgelubberd; dichtgeplakt met Duct-tape... het zag er niet meer uit.

Mijn nieuwe prothesemaker Toufic van OIM "De Kastanjehof" maakte deels volgens conventionele methode; deels met een drukkamer een eerst een prothese met gele doorzichtige proefkoker omdat mijn stomp nog steeds een minder ideale vorm heeft.
Omdat ik mijn oude prothese niet wilde laten demonteren, kwam er een Össur FlexFoot model VariFlex onder.
Maar goed ook, in de periode dat ik met de proefkoker liep deden zich toch wat problemen voor met drukplekken op het huidtransplantaat van mijn stomp en kon ik tijdelijk terugvallen op mijn oude vertrouwde poot.
Geen nood: de problemen werden vlot en vakkundig door een kleine aanpassing aan de koker door Toufic opgelost.
De proefkoker koker draagt over het grootste deel van het stomp oppervlak (z.g. "full contact" of TSB) maar heeft ook duidelijke afsteunpunten rond de knie (PTB systeem). Hoe dan ook: de passing is goed.
Liner bleef dezelfde Iceross 3 mm Dermo Seal met Seal-in vacuümophanging.

Begin 2006 werd besloten om een definitieve koker te gieten van de proefkoker en ik had daar een mooi trico-tje voor aangeschaft. Een logo met de belangrijkste Harley-Davidson Rally ter wereld: De jaarlijkse Sturgis Rally in The Black Hills of Dakota, USA.
Ga ik ooit nog eens heen!!
Omdat ik het lekkerste loop met de Modular III voet, werd deze er onder gepast door Toufic.

Sturgis poot

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB/TSB en vacuümophanging.
  • Liner: Össur Dermo Seal-In siliconenliner 3 m/m dikte, eventueel met aangepaste stompkousjes bij te veel ruimte.
  • Binnenkoker: geen.
  • Buitenkoker: giethars met H-D tricot en koolstofvezel versterking, geen kniesleeve: vacuüm ophanging door de speciale Seal-in liner; vacuüm uitstootventiel.
  • Verbinding met de voet: Otto Bock pyramide adapter.
  • Voet: Össur FlexFoot model Modular III.
  • Schoen: licht model sportschoen.
  • Cosmese:geen.

Sturgis logo
Het Harley-Davidson Sturgis Rally logo op de koker

Vacuüm Seal-in ophanging vervangen door veiliger pensysteem.

In het begin beviel het Seal-in vacuümophang systeem om de prothese aan mijn stomp te houden prima. Maar ik kreeg toch steeds meer problemen naderhand. Op een gegeven moment was ik er zo zat van, dat ik ten einde raad heb gekozen voor een compleet ander systeem: ophanging d.m.v. een pen vergrendeling.
Wat waren mijn bezwaren tegen het Seal-in systeem:

  • piepende en zuigende geluiden door het uitstootventiel
  • door het slinken van de stomp gedurende de dag steeds vaker verlies van het vacuüm
  • bij sportieve bewegingen vervormt de membraan en gaat het het vacuüm systeem lekken
  • het membraan zorgt voor extra afklemming van de bloedvaten bij mijn claudicatio verschijnselen
  • de dunne Seal-in membraan is erg kwetsbaar (na een half jaar stuk) en gaat altijd kapot als het je niet uitkomt
Dus: het Seal-in systeem zit nooit zeker aan de stomp

Ik heb een aantal incidenten meegemaakt waarbij de prothese van mijn stomp afgleed. Een paar keer met de fiets en een keer met de motor. Om dat laatste niet nogmaals mee te hoeven maken, bond ik de prothese veiligheidshalve vast.
Ik had het de laatste tijd helemaal gehad met de Seal-in en ben blij dat ik half mei 2007 over kon stappen op een pin-lock systeem.
Het type liner bleef dezelfde als dat ik al een tijdje gebruikte: Össur Stabilo 3 mm.
Ook merk en type voet bleef gelijk: de Össur Modular III voet, omdat deze licht is en mij qua loopcomfort en actief gebruik het beste bevalt.

PinLock prothese met siliconen liner Flexvoet

    Prothese opbouw:
  • Afsteuning: PTB/TSB en pin-lock ophanging.
  • Liner: Össur Stabilo siliconenliner 3 m/m dikte met vergrendelpin aan onderzijde
  • Binnenkoker: geen.
  • Buitenkoker: giethars met koolstofvezel versterking, slotbevestiging voor het pensysteem
  • Verbinding met de voet: Otto Bock pyramide adapter.
  • Voet: Össur FlexFoot model Modular III.
  • Schoen: Lowa licht model wandelschoen.
  • Cosmese:geen.
  • Accessoires: flesopener en foudraal met Muli-tool.










H-D logo
Harley-Davidson logo in de koker gegoten



Liever naakt dan namaak.

Op de foto's is te zien, dat mijn protheses niet zijn afgewerkt met cosmetische hoezen.
Vind ik niet nodig. Het kost meer, gaat stuk en het blijft altijd wel zichtbaar als kunstpoot.
Geeft me een beetje het idee van een toupetje. Een gecamoufleerd hulpmiddel wat weer niet op echt lijkt. Waarom eigenlijk.... laat iedereen maar zien hoe een kunstpoot eruit ziet.

Kaal en bekleed poot naast twee echte
(foto: Gerard Schoutsen)In de praktijk loop ik in korte broek of zwembroek waar en wanneer ik dat als twee-bener ook had gedaan.
Als het mooi en warm weer is; op de camping of bij het sporten, of in het zwembad.
De mensen reageren wel, vinden het soms niet leuk maar meestal reageren ze positief.
Nadeel is dat gesprekken vaak over het onderwerp amputatie of kunstpoot beginnen en erover blijven doorgaan.
Ook belangstelling van kinderen -hoewel vertederend- word je wel eens zat. Maar, nadat men het een paar keer heeft gezien is men eraan gewend.
Vroeger wisten de kinderen zich geen raad als ze een beugeltje moesten dragen. Nu zijn ze er in alle kleuren en vormen.

Als iedereen, die een kunstbeen (-arm of -hand) dit openlijk zou doen, zouden buitenstaanders er niet sneller aan wennen?
In de USA bijvoorbeeld, is mij verteld, lopen geamputeerden veel vaker met onbeklede prothese. Ook in korte broek. Kijkt niemand meer van op.